Eigen schuld, dikke bult.
En wie zijn gat verbrandt moet op de blaren zitten.
Onze taal staat bol van dit soort uitdrukkingen. Ze klinken bekend, maar ze sturen ook ons denken: wie iets verkeerd doet, moet maar boeten. Punt. Maar of - en hoe - de bult en de blaren nadien verzorgd kunnen worden, dat is alweer heel wat ingewikkelder. Misschien moeten we het daar eens vaker over hebben: over herstel.
Die vraag namen zeven eindejaarsstudenten Sociaal-Agogisch Werk van Hogeschool Vives (Kortrijk) ter harte. In het kader van hun bachelorproef sloten ze aan bij ons project DIALOOG., dat onderzoekt hoe we een samenleving meer herstelgericht kunnen maken. Hun opdracht? Hoe breng je burgers met elkaar in gesprek over een samenleving die inzet op herstel van relaties na conflictsituaties?
Een grote, complexe uitdaging – dat wist ik zelf ook. Maar wel precies de vraag waar we met DIALOOG al enkele jaren rond werken. Hoe creëer je ruimte voor reflectie en dialoog tussen burgers over verbondenheid, respect en samenleven voorbij conflicten? Grote woorden misschien, maar tegelijk broodnodig.
De studenten grepen die uitdaging met beide handen vast. Onder begeleiding van hun mentor Claudine Van Der Hoogerstraete (VIVES) verdiepten ze zich in literatuur en praktijkvoorbeelden, interviewden experts, werkten creatieve methodieken uit en leerden gaandeweg het thema steeds beter doorgronden. En dat deden ze met aanstekelijk enthousiasme: de lachsalvo’s tijdens hun voorbereidingen galmden hier door ons Avansa-huis.
Hun inspanningen mondde uit in een goed opgebouwde dialoogavond met de veelzeggende titel SPRAKELOOS. Op 10 juni – een zomerse avond, net na de versoepeling van de coronamaatregelen – kwamen twaalf deelnemers samen in Avansa om in gesprek te gaan over herstel.
Met cirkelgesprekken, inleefoefeningen en creatieve gespreksmethodieken werd een zwaar thema op een luchtige maar diepgaande manier benaderd. De deelnemers leerden niet alleen meer over herstelgerichte detentie, maar ervaarden vooral zelf wat het betekent om ruimte te maken voor elkaars verhaal – ook als dat schuurt.
SPRAKELOOS werd zo meer dan een avond: het was een oefening in wat we met DIALOOG willen bereiken. Herstelgericht werken gaat immers niet enkel over justitie of scholen, maar over ons allemaal: hoe we met elkaar omgaan, luisteren, en proberen relaties te herstellen in plaats van ze af te breken.
De studenten sloten af met een klein maar betekenisvol gebaar: een zelfgemaakte sleutelhanger met het DIALOOG-logo voor elke deelnemer. Een tastbare herinnering, en tegelijk een uitnodiging: breng het thema ter sprake telkens wanneer je de sleutelhanger in handen hebt.
Dank aan Kristof Blancke, Hava Kiran, Jorn Van Vynckt, Loes Vermaut, Hanne Samyn, Charlotte De Ronne, Elise Vanhoonacker en Claudine Van Der Hoogerstraete voor jullie gedreven inzet en frisse blik. Jullie hebben ons geïnspireerd en een waardevolle bijdrage geleverd aan ons traject.
We nemen jullie ideeën en energie mee in het project DIALOOG, en in alles wat we samen bouwen aan een cultuur van herstel.
Het ga jullie goed – en wie weet kruisen onze wegen nog eens, ergens onderweg.
Warme groet,
Kurt (stafmedewerker Avansa MZW)
